İspanya’da Maaşlar: Ortalama Maaş, Asgari Maaş ve İşgücü Piyasası

Published by

on

İspanya’da ortalama maaş düzeyi nasıl? İspanya’da asgari ücret ne kadar? Bu yazıda sektöre/mesleğe ve bölgeye göre güncel verilerle bu soruları yanıtlıyoruz. İspanya’dan aldığınız bir iş teklifinden ne kadar kazanmayı bekleyebileceğinizi ve ülkedeki durumun ne olduğunu önceden bilmeniz için İspanya işgücü piyasasının ve İspanya’daki maaşları etkileyen bazı faktörlerin genel bir incelemesini yapacağız. İspanya’da asgari, ortalama ve yüksek maaş kriterlerini öğrenmek istiyorsanız, okumaya devam edin!

İspanya’da ortalama maaş ne kadar?

2019’un sonunda ülke genelinde ortalama brüt maaş, bir önceki yıla göre %1,5 artış kaydederek 1.695 avro olmuştu. 2022 yılı sonunda ise bu artış 2.000 avroya ulaştı.

Yani, son yıllarda işçilerin alım gücü düzenli olarak arttı.

Madrid ve Bask Bölgesi, maaşların en yüksek olduğu bölgeler. Bask Bölgesi’nde bu yıl ortalama maaşın 2.370€ olması bekleniyor.

Öte yandan maaşların en düşük olduğu bölgeler ise  Extremadura, Murcia ve Kanarya Adaları. Buralarda ortalama 1.700€ civarında seyrediyor.

Bununla birlikte, İspanya topraklarında yaşamanın uygun maliyetli olması nedeniyle, ortalama ücret, ülkede standart bir yaşamdan daha fazlası için yeterli oluyor.

Barselona veya Madrid gibi başkentlerde kira bedeli oldukça yüksek olabiliyor. Ancak bu şehirlerin çevresine taşınarak veya daha az turistik başka bölgelerde yaşamayı tercih ederek asgari ücretle bile İspanyol yaşam tarzının tadını çıkarabilirsiniz.

Ortalama maaş nasıl hesaplanır?

Bu kesinlikle çok önemli bir konu.

İspanya’da ortalama maaşın ne olduğunu az önce gördük; yani herhangi bir işçi tarafından kazanılan ortalama ücret.

Ancak bu sayının ne anlama geldiğini gerçekten anlamak için nasıl hesaplandığını bilmeliyiz.

Ortalama maaş =  toplam ödenen ücret / maaşlı işçi sayısı.

Yani ortalama maaş, ülkede alınan tüm maaşlar toplanıp toplam işçi sayısına bölünerek elde ediliyor.

Bu verileri bildiğimizden medyan maaşın bir sorun oluşturduğunu görüyoruz. Şöyle ki,  tüm sektörler ve sektörlerdeki her türden işçi eklenerek bu rakam belirleniyor. Oysa sektörelere ve vasfa göre ücretler farklılık gösteriyor. Yani genel bir fikir edinmemize yardımcı olabilecek bir gösterge olsa da mesleğimize göre ortalama ücret farklı olacak, bunu bilmeliyiz.

Dikkate alınması gereken bir diğer unsur, yıllık maaş sayısı. Normalde 14 ödeme esas alınarak yıllık ücretler hesaplanıyor (İspanya’da olağan olan, yılın her bir ayı için toplam 12, artı genellikle tatiller için fazladan iki ödeme olmak üzere yıllık toplam 14 ödeme yapılması). Ancak bu zorunlu bir kural değil; bazı firmalarda yıllık 12 ya da 13 ödeme de söz konusu. 

Bu yüzden size bir iş teklifi yapıldığında, yılda kaç ödeme alacağınızı sormanız önemli.

Son olarak, brüt ve net maaş arasındaki farkı da bilmeliyiz. Net maaş, işçinin aldığı gerçek tutarı ifade ediyor. Yani brüt maaştan farklı olarak gelir vergisi, sosyal güvenlik veya başka bir kesintiyi içermiyor. 

Size brüt maaş söylendiğinde, bu kesintilerin sonucu elinize daha düşük bir bedel geçeceğini bilmelisiniz. 

İspanya’daki en iyi ücretli iş nedir?

Daha önce de belirttiğimiz gibi ücret konusunda meslekler arasında farklar var.

Yıllık maaşı en yüksek olan 4 meslek şunlar:

  • Cerrah: 64,500€
  • Proje yöneticisi mühendis:  59.900€
  • Genel müdür: 58.880€
  • IT direktörü: 48.000€

Sektörel bazda en yüksek maaşları ise sigorta şirketlerinin yanı sıra bankacılık ve yatırım dünyasındaki şirketler veriyor.

Doğal olarak İspanya’da en çok kazananlar yöneticiler ve yönetici pozisyonları. Bunları sağlık profesyonelleri, bilim insanları ve aydınlar takip ediyor. Bunun tam tersi uçta ise, yeme-içme sektörü çalışanları bulunuyor.

Avrupa Birliği ülkelerinin geri kalanıyla maaş karşılaştırması

İspanya’da yaşama kararı vermeden önce bilmemiz gereken bir başka konu da İspanya’daki maaş durumunun Avrupa’nın geri kalanıyla kıyaslaması.

Avrupa’da kuzeydeki ülkeler (Almanya, Finlandiya veya Norveç gibi) ile güneydekiler (İspanya, Yunanistan veya Portekiz) arasında ücretler konusunda çok belirgin bir fark bulunuyor.

İspanya bu açıdan tablonun ortasında yer alıyor: Kuzey Avrupa ülkelerinden daha az, ancak güneydeki ülkelerden (İtalya hariç) daha fazla gelir söz konusu.

Asgari ücret seviyesinde ise İspanya, Avrupa Birliği’nin 22 ülkesi arasında en yüksek sekizinci ülke.

İspanya’daki ücretler neden AB’nin kuzeyindekinden daha düşük?

İspanya’da ücretlerin Kuzey Avrupa’dakinden daha düşük olmasının birkaç nedeni var:

Her şeyden önce, kendimizi İsveç veya Norveç gibi ülkelerle karşılaştırırsak, İspanya’da yaşamanın maliyeti daha düşük.

Öte yandan, işsizlik oranı daha yüksek. Bu, işgücü piyasasının rekabetçi olmadığı anlamına geliyor. İşgücünde arz talepten yüksek olduğu için yukarı yönlü ücret baskısı bulunmuyor.

Verimlilik ile saatlik ücret arasında yüksek bir ilişki var. İspanya verimlilikte orta sıralarda olduğu için maaş seviyeleri de bu anlamda onu takip ediyor.

İşçilik maliyetleri hem sosyal güvenlik ödemelerinde hem de işe alma maliyetlerinde oldukça yüksek.

Çok fazla büyük şirket yok. İspanya’daki şirketlerin %90’ı 200’den az çalışanı olan mikro KOBİ’ler. Büyük miktarlarda gelir ve kar elde edememeleri, işçilerine bu kadar ödeme yapamayacakları anlamına geliyor.

Yöneticiler ile işgücünün geri kalanı arasında oldukça büyük bir maaş farkı var. Yönetim pozisyonlarının yılda ortalama 50.000 € veya daha fazla geliri oluyor.

Son olarak, daha az ücret alan güney ülkelerine yakınlık. Bu ülkelerden birçok yabancı daha yüksek maaş alma umuduyla İspanya’ya göç ediyor. Bu göçmenler ülkelerine göre yüksek, ancak ulusal anlamda düşük ücret kazandıkları için İspanya ortalamasını düşürüyorlar.

İspanya’da asgari ücret ne kadar?

İspanya’da SMI veya asgari ücret,2023 için yılda 14 ödeme durumunda aylık brüt 1080€ olarak belirlendi.

Bu ücret, İspanya’da Sosyal Güvenlik’e kayıtlı yani, bir sözleşme ile yasal olarak çalışan herhangi bir işçiye ödenmesi gereken en alt rakamdır. Asgari ücrette cinsiyet, yaş veya çalıştığınız sektör fark etmez; daha düşük olamaz.

Çalışma ve Sosyal Ekonomi Bakanlığı bu maaşı belirler ve her yıl yeniden gözden geçirir. Yani asgari ücret her yıl değişiyor.

İspanya örneğinde, şu anda asgari ücret Portekiz’dekinden daha yüksek (887€/ay), Fransa’dakinden daha düşük (1.709,30€/ay)

Yarı zamanlı işler söz konusu olduğunda, normal ortalama maaşı 2’ye bölmeniz gerekiyor. Yani bu durumda, 14 ödemeyle aylık brut 540€ ödenir. Turizm ve tarım işleri gibi 3 aydan kısa süreli sezonluk kontratlarda da durum bu şekilde.

Asgari ücreti almıyorsam ne yapmalıyım?

Kanun önünde tam koruma altındasınız, yani asgari ücrete ulaşana kadar kalan tutarı şirketinizden talep etmeniz mümkün. 

Şirket size asgari ücret ödemekle yükümlü; buna uymadığı takdirde para cezasına çarptırılabilir.

Bu düzenlemeden sorumlu kurum Ücret Garanti Fonudur (FOGASA).

İşçinin doğrudan ödeme alamamasına ve SMI’nin altındaki ödemelere neden olan şey şirketin iflası veya iflasa girmesi durumlarında ise Çalışma Bakanlığı yetkili oluyor.

İspanya’da sendikalar hem yasal olarak hem de pratikte kayda değer biçimde iş yaşamının bir parçası. İşvereninizle yaşadığınız bir sorunla ya da aklınıza takılan bir konu ile ilgili olarak, üyesi olmasanız dahi herhangi bir sendika ile görüşüp ücretsiz rehberlik alabilirsiniz.

İşgücü Piyasası

Şimdiye kadar gördüklerimiz, İspanya işgücü piyasasının ve onu düzenleyen yasaların tam bir resmini elde etmemiz için bize yeterince ipucu veriyor.

Bu anlamda 2012 Emek Reformu ile daha esnek hale gelmesine rağmen İspanya’da hala oldukça koruyucu bir emek piyasası olduğunu söyleyebiliriz.

Her şeyden önce, özellikle ülkenin verimlilik düzeyi ve yaşam maliyeti ile karşılaştırıldığında kabul edilebilir bir asgari ücret olduğunu bir gerçek.

Öte yandan, işçinin işçi tüzüğü ve sözleşmenin düzenleyici çerçevesi aracılığıyla sahip olduğu haklar da dikkat çekici. Bu hakların bazıları şunlar:

Mesleğiniz ne olursa olsun, bir sözleşme ile haftada en fazla 40 saat çalışabilirsiniz. Fazla mesai yapılabilir ancak but tek seferde 40 saati geçemez. Ayrıca, fazladan çalışılan saatlerin, temel sözleşmenizde belirlenen saat ücretine eşit veya daha yüksek bir tutarda ödenmesi de zorunlu.

Öte yandan, işçinin günlük çalışmasını bitirdiği andan bir sonraki iş günü başlayana kadar en az 12 saat geçmesi gerekir. Ve bir haftalık çalışmayı bitirdiyseniz, bir sonrakine başlayabilmeniz için bir buçuk gün ara verilmesi zorunludur.

Son olarak, 18 yaşın altındaki gençler, 16 veya 17 yaşında olmaları  ve ebeveynlerinin veya yasal vasilerinin açık rızası olması koşuluyla çalışabilir: ancak daha küçük yaştaki bireyler hiçbir koşulda çalıştırılamaz.

İspanya’ya yerleşmek ile ilgili tüm sorularınız için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Spain Experts size hem karar ve başvuru sürecinde hem de yeni yaşamınızın ilk döneminde ihtiyacınız olan her konuda yardımcı olmaya hazır. 

Create a website or blog at WordPress.com

%d blogcu bunu beğendi: